Bebeğin gelişimsel problemleri incelenirken fizyolojik gelişiminin önemi üzerinde durulur.
Fizyolojik gelişim; belirli bir sırayı takip eder hiç bir şey zamanından önce ya da sonra olmaz. Hazır bulunuşluk ilkesi bunu gerektirir.
Gelişim baştan ayağa; içten dışa doğru uzanır. Önce iç organlar,sonra dış organlar gelişir. Başını tutamayan bebek oturamaz.
Genel normlara göre bebeklerden beklediğimiz sağlıklı gelişim göstergeleri şöyledir;
0-12 ay:
-Yüz yüze bakışıp gülüşüyor mu?
-Çıngırağı kavramak için uzanıyor mu?
-Renkli nesneleri gözüyle takip ediyor ve arkanıza sakladığınızda yok olmadığının orada olduğunun farkında mı?
-Kahkaha atabiliyor mu?
-Tıkırtı gürültü gibi duyduğu seslere doğru dönüp bakar mı?
-Yüz üstü yatırdığınızda göğsünü kollarından destek alarak kaldırabilir mi?
-Yattığı yerde tam tur dönebilir mi?
-Kendi başına bisküvi ekmek yiyebilir mi?
-Heceleme biçiminde değil de bilinçli olarak anne-baba kelimelerini kullanabilir mi?
-Hiçbir yere tutunmadan 5-6 sn ye kadar ayakta durabilir mi?
Eğer bebeğiniz 1 yaşını doldurmuşsa bu becerilere sahip olmuş olması beklenir.
24-36 ay:
Bardaktan tek başına su içebiliyor mu?
Evde işlere yardım edebilir mi? (Artık sofra kurarken ondan yardım alabilirsiniz)
Kendisi hem çatal hem kaşığı kullanarak tamamen kendi başına yemek yiyebilir mi?
Kıyafetlerinin alt parçalarını (pijama vs) giyebilir mi?
Adını soyadını söyleye bilir mi?
Aile dışındaki bireyler tarafından konuşmaları net şekilde anlaşılabiliyor mu?
Ayağını yerden keserek zıplayabilir mi?
Ayaklarını yere sürümeden, pedal çevirerek bisiklete binebilir mi?
Bebeğiniz 3 yaşını doldurmuşsa bu becerilere sahip olmuş olması beklenir.
5 yaş itibariyle;
- Kendisi düğmelerini iliklemek dahil tamamen giyinebilir.
- İnsan resmi çizebilir (Baş gövde bacak olan resim yeterli kabul edilir)
- Tek ayağının üstünde (hem sağ hem sol) hiçbir yere tutunmadan 6-7 saniye kadar durabilir
- Genelde 1 yaşına kadar normal gelişim göstermiş, gelişim görevlerini zamanında tamamlamış çocuklar da sonradan gelişim geriliği ortaya çıkmaz. (Gelişimi sekteye uğrayabilme ihtimalini ortaya çıkaran sıklıkla 6 aydan 5 yaşa kadar karşılaşılan ; febril/afebril konvülsiyon gibi kontrol dışı olgular haricinde)
- Çocukların ebeveyn tarafından deneyimsiz bırakılması halinde gelişim gecikmiş gibi değerlendirilebilir. Bu yalancı bir gecikme durumudur. Ebeveynin kendi kaygılarından arınarak çocuğunun deneyimler yaşamasına fırsat vermesi normal gelişim düzeyine yaklaşması için çocuğa destek olması yerinde bir tutum olacaktır.
- Tüm alanlarda gelişim normal seyrinde ilerlerken, yalnızca konuşma alanındaki gecikmeler, alıcı dilin gelişmişlik düzeyine göre ve çocuğun dünya ile ilişkisine göre değerlendirilir.
- Çocuğunuzun duymuyor gibi davranması, anlamsız kelimeleri kendi kendine tekrarlaması ya da anlamlı kelimeyi uygun yerde kullanmaması ise farklı bir gelişimsel problem açısından değerlendirilir.
- Bu durumda şu davranışların varlığı gözlemlenmelidir;
- Çevresindekilere ilgisiz bir görünümde midir?
- İnsanlarla dolu bir odaya girse boş bir odaya girmiş gibi davranır mı?
- Motor hareketleri amaca yönelik ve koordine değil midir?
- Ellerini göz hizasında yıkamaya benzer biçimde ovuşturma ve yalama biçiminde yineleyici davranışlar gözlemleniyor mu?Konuşmaları tekdüze, ilgi alanları dar mıdır?
- Spesifik konularda takıntı biçiminde basmakalıp yenileyici davranışlara sahip midir?
- Yaygın gelişimsel bozukluk olarak değerlendirilebilecek bu davranışların erken dönem de fark edinilip müdahale edilmesi çocuğunuzun sağlıklı gelişimi için büyük önem arz eder.
- Gaziantep Pedagog’da gelişim değerlendirme ve takip hizmetimizde; yukarıda sayılan maddelerden bir ya da bir kaçını yaşına uygun dönem içinde yerine getiremeyen çocuklarda gelişimsel gecikmeler tespit edilerek, çocuğa özel destek programı planlanmaktadır.
